Beuk

You, Morningtide Star, now are steady-eyed, over the east,

I know it as if I saw you;

You, Beeches, engrave on the sky your thin twigs, even the least;

Had I paper and pencil I'd draw you.

From: Thomas Hardy "Lying Awake" (1928) [met dank aan Alec]

In een week tijd is de oude beuk op het Molenerf achter mijn huis al zijn bladeren verloren. Half november, zelfs na storm Ciarán, zat hij nog groen in het blad. Nu is hij helemaal kaal. Zijn fijne vertakkingen tekenen zich inderdaad zelf af op het zwerk, als subject en object tegelijk. Ik kan er eindeloos naar blijven kijken.

De boom is een blikvanger zodra ik vanaf mijn ziekbed uit het raam kijk. En dat zegt wat, naast de blikvanger die de molen zelf ook is. Hij staat daar machtig in zijn eentje en spreidt zijn takken alle kanten op met een wonderschone net-niet-symmetrie (a crippled symmetry zou Morton Feldman zeggen).

Nu de oude beuk is teruggekeerd naar de stand waarin ik hem aantrof, een jaar geleden, word ik herinnerd aan mijn situatie toen: november 2022. Ik was toen op mijn allerziekst. Mijn hoofdhaar viel uit, ik voelde me 24 uur per dag beroerd, ik kon niets meer, ik kon niets meer verdragen (geen muziek, geen mensen, geen geluid) en ik was doods- en doodsbang. 

Ook toen was de boom een blikvanger, een oriëntatiepunt dat me afleidde van de angst en de ontreddering, een zeldzaam subject en object van schoonheid dat ik wél kon verdragen, en dat er altijd was, elke dag, bij mist, bij regen, overdag, 's nachts en in de schemering. Een constante.

De zon is ook weer terug in zijn oude stand. Nog steeds slaap ik overdag enkele uren. Dan gluurt de laagstaande zon net over de rand van mijn onderste kozijn door de ruit en werpt zijn stralen diep mijn kamer in. In de zomer scheen de hoogstaande zon net onder de rand van mijn bovenste kozijn door de ruit en bescheen alleen mijn hoofdkussen dat vlak daaronder lag. 

De zon heeft het afgelopen jaar zijn reis afgelegd: van de rand van het onderste kozijn naar de rand van het bovenste kozijn en weer terug. Dat doet ie al zo lang mijn huis er staat (sinds 1926), maar alleen het afgelopen jaar heb ik die reis kunnen waarnemen omdat ik overdag, elke dag, al een jaar, in dat kamertje slaap. Mijn torenkamertje. Mijn venster op de wereld. Mijn regenton. Mijn tomba. Met een uitzicht dat voorwaar best slechter had gekund. 

Tijdens mijn terugval vorige maand werd ik onrustig en somber van een jaar terugdenken, aan het moment dat ik instortte, in oktober 2022. Ik ben nu - ruim een jaar later - nog steeds zó ernstig beperkt. Hoe moet dat in de toekomst?

Maar nu, met de oude beuk in mijn blikveld, doet het me goed om een jaar terug te denken. Noem het omdenken, of anders tegen de zaken aankijken, of misschien is het wel gewoon omdat ik me veel beter voel dan een maand geleden. Terugdenken aan vorig jaar november herinnert me eraan van hoe ontzettend ver ik ben gekomen. Hoeveel vooruitgang ik heb geboekt. Hoeveel ik nu weer kan ten opzichte van toen, en, vooral, hoe ontzettend veel beter ik me voel. En dat is een verworvenheid die ik mede aan mezelf te danken heb. Ik ben er trots op. 

Wat ik nu kan, is ongelooflijk veel kostbaarder geworden. Ik weet nog dat ik toen - een jaar geleden, op mijn allerziekst - de elementen en de voorzienigheid heb gesmeekt ooit weer íets te kunnen zonder me hondsberoerd te voelen: muziek opzetten, spelen met mijn nichtjes, met vrienden en een biertje rond een tafel, meedoen met de rest. Kleine dingen - verder niet. 

Die kleine dingen maken me ongelooflijk gelukkig nu: afgelopen weekend een repetitieweekend met mijn koor. Zingen, gezelligheid, goeie discussies, heel veel lekker eten, een heel weekend lang. Ik kan weer meedoen (met wat middagdutjes en wat begrip van mijn fantastische koormaatjes). Vrijdag nam ik deel aan een online seminar van mijn onderzoeksproject. Ik kon luisteren, vragen stellen, opnieuw contact maken met mijn collega's van ver en dichtbij. Zulke verbondenheid is het belangrijkst. De rest komt wel. 

En de beuk blijft. Elke dag, op elk moment. Uitgetekend op het hemelgewelf.